Ile kosztuje ubezpieczenie OC członków zarządu?

Cena OC zarządu – determinanty

Na pytanie ile kosztuje ubezpieczenie OC członków zarządu nie sposób odpowiedzieć w oderwaniu od realiów konkretnego przypadku. Cena OC zarządu zależy od wielu czynników. Do najważniejszych należą:

przedmiot działalności organizacji (spółki, spółdzielni, fundacji, stowarzyszenia)
sytuacja finansowa Ubezpieczającego (istotne w szczególności jest czy podmiot wygenerował zysk czy stratę za ostatni okres rozliczeniowy, czy kapitały własne mają wartość dodatnią, wysokość wskaźnika bieżącej płynności)
zakres pokrycia (czy ochrona ma obejmować odpowiedzialność pracodawcy, szkody dotyczące papierów wartościowych, roszczenia związane z jurysdykcją USA, koszty obrony współpozwania organizacji wraz ze członkiem kadry kierowniczej), wyznaczona data retroaktywna, W sumie w ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej zarządu istnieje kilkadziesiąt standardowych opcji konfiguracyjnych, a zakres polisy można modyfikować dalej przez indywidualne negocjowane klauzule dodatkowe)
szkodowość (dotycząca członków władz, nawet nie związana z ubezpieczającą spółką)
suma ubezpieczenia i podlimity w ramach sumy ubezpieczenia
polityka cenowa danego Towarzystwa Ubezpieczeń (nie należą do rzadkości sytuacje gdy różnice w wycenie bardzo podobnych zakresów przez poszczególnych ubezpieczycieli przekraczają 100%)
data retroaktywna, długość dodatkowego okresu zgłaszania roszczeń Extended Reporting Period (ERP)
struktura właścicielska, powiązania kapitałowe i personalne (ewentualne spodziewane zmiany)
zawarcie innych umów ubezpieczenia z danym oferentem i kwota zapłaconych z tego tytułu składek
zmiany w zarządzie i strukturze kapitałowej
zakres terytorialny działalności oraz zakres terytorialny objęty ubezpieczeniem OC zarządu
publiczny charakter spółki, dopuszczenie papierów wartościowych ubezpieczającego do obrotu na rynkach regulowanych, plany co do debiutu giełdowego.

W razie rozszerzenia zakresu podstawowego do uzyskania oferty potrzebne będzie znacznie więcej danych. Przykładowo chcąc włączyć do zakresu ochrony następstwa naruszenia praw pracowniczych należy podać ilość zatrudnionych, a uzyskanie pokrycia szkód związanych z jurysdykcją Stanów Zjednoczonych Ameryki wymaga określenia skali działalności osoby prawnej w tym państwie. Kilku ubezpieczycieli wycenia ofertę ubezpieczenia władz spółki w oparciu o dane dotyczące przeciwdziałania pandemii COVID oraz ekspozycji na rynki Rosji, Ukrainy i Białorusi. Warto też mieć świadomość, że przy ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej zarządu szczegółowość pytań zależy od ubezpieczyciela.

Warto dodać także, wpływ poszczególnych czynników na koszt polisy oc dla członków zarządu bywa niesłychanie zróżnicowany. Np. podwyższenie podlimitu kosztów pomocy psychologicznej może skutkować podwyższeniem składki o mniej niż 1%, a zmiana profilu działalności spółki nieraz powoduje, że za OC zarządu trzeba zapłacić 2 razy więcej.

D&O – przykładowe ceny

Przy sumie ubezpieczenia 1 MLN PLN składka za podstawowy zakres wynosi rocznie od 1 500 do 7 000 PLN. Jednostkowy koszt ochrony spada wraz ze wzrostem sumy. Ubezpieczenie D&O z głównym limitem odpowiedzialności na poziomie 10 MLN PLN kosztuje od 5 000 do 35 000 PLN. Stawka za polisę odpowiedzialności cywilnej kierownictwa jest tym mniejsza im wyższy jest główny limit, gdyż obniża się prawdopodobieństwo wyczerpanie sumy. Na dodatek niektóre sublimitu pozostają identyczne we wszystkich ofertach.

Teoretycznie założenia konstrukcyjne niektórych produktów D&O przewidują minimalne składki na poziomie poniżej 1500 PLN, lecz w praktyce raczej są nieosiągalne. Różnice w cenie wzrastają wraz ze wzbogaceniem polisy o dodatkowe klauzule. Np. objęcie spółki ochroną ubezpieczeniową z tytułu odpowiedzialnością z tytułu czynów bezprawnych pracodawcy (Employment Practices Liability EPL) przy podlimicie 1 000 000 PLN może kosztować od 500 do 6 000 PLN rocznie. Składka za ubezpieczenie OC członków zarządu rozbudowane o najpopularniejsze klauzule nawet przy wysokiej sumie gwarancyjnej (np. 30 MLN PLN) raczej nie będzie wynosić mniej niż 1 promil sumy gwarancyjnej. Nie sposób nie zauważyć zatem, że rozpiętość jest znacząca, ale to nie koszt polisy a zakres (od czego chroni) ochrony powinien być głównym kryterium wyboru. W tej materii zróżnicowanie naprawdę bardzo duże, a bez specjalistycznej wiedzy z zakresu odpowiedzialności władz spółki i ubezpieczeń trudno wychwycić istotne niuanse OWU, nie mówiąc o ich porównaniu. W dziedzinie ubezpieczeń OC władz spółki nie ma prostych zasad typu : czym wyższa składka tym lepsza polisa dla członków zarządu. Analiza zakresów i cen to zadanie dla wyspecjalizowanej kancelarii brokerskiej.

Zastrzec także należy, że w podanych wyżej przedziałach cenowych mogą nie zmieścić się specyficzne podmioty np. instytucje finansowe. Część ubezpieczycieli wzbrania się przed oferowaniem im oc zarządu, a niektóre ubezpieczają takie spółki, spółdzielnie wedle dedykowanego OWU. Poza tym cena za ubezpieczenie OC członków zarządu może być wielokrotnie wyższa od wskazanej jeśli w okresie ochrony planowany jest debiut giełdowy ubezpieczającej spółki, a pokrycie ma obejmować publiczne emisje papierów wartościowych.

Grupowe ubezpieczenie OC zarządu

W ostatnich latach na globalnym rynku odnotowuje się wzrost ceny ubezpieczenia członków zarządu. Wynika to głównie z pogarszania się przebiegów szkodowych. Natomiast w Polsce jeszcze do niedawna mieliśmy do czynienia z odwrotną tendencją. Mimo rozszerzającego się zakresu pokrycia, rosnącej bardzo szybko liczby i wielkości roszczeń składki zasadniczo ulegały obniżeniu. Tzw. OC członków władz spółki z sumą ubezpieczenia (gwarancyjną) 1 MLN PLN 15 lat temu kosztowało 10 000 USD, 5 lat później za polisę z tym samym trzeba było zapłacić 10 000 PLN, a obecnie można znaleźć oferty ze składką poniżej 1500 PLN (A.Grygorowicz Analiza szkód D&O Miesięcznik Ubezpieczeniowy 11/2019 str.31). Dopiero od 2019 można mówić o symptomach stabilizacji, a od połowy 2020 niektórzy ubezpieczyciele zaczęli coraz wyżej wyceniać ryzyko związane z odpowiedzialnością managerów. Trend wzrostowy składek za polisy oc dla kadry zarządzającej nadal utrzymuje się ze względu na zróżnicowane czynniki. Wśród ważniejszych można wskazać coraz wyższe koszty działalności zakładów ubezpieczeń, w tym szkodowość, czy nowelizację KSH regulującą prawo holdingowe oraz prawa, obowiązki i odpowiedzialność cywilną członków zarządów oraz Rad Nadzorczych. Dostrzegalne są także pierwsze próby ograniczania zakresu ubezpieczenia, szczególnie w odniesieniu do klauzuli naruszenia praw pracowniczych.

OC członków zarządu – realna cena

Już w marcu 2022 w mediach można było natkać się na stwierdzenia, że raczej nie spotka się stawek niższych niż 1 promil limitu odpowiedzialności (S.Wedziuk Rośnie ryzyko roszczeń wobec menedżerów Puls Biznesu 22.03.2022 ) czyli 1000 PLN za 1 MLN sumy ubezpieczenia. Jednakże nawet w drugiej połowie 2023 przy splocie korzystnych czynników zdarzają się wyceny polis dla zarządu niższe nawet o 30% od wspominanego wyżej poziomu.

Olbrzymie rozpiętości między minimalnym a maksymalnym kosztem ubezpieczenia oc kadry kierowniczej rodzą pytanie ile wynosi cena polisy D&O w optymalnej lub przynajmniej przyzwoitej konfiguracji. Trudno o precyzyjne wskazanie składki, gdyż adekwatne do potrzeb zarządu, managera czy spółki w poszczególnych przypadkach może być coś zupełnie innego. Warto wiedzieć, że nie istnieje prosta zależność między zakresem a kosztem. W OC członków zarządu rozległość ochrony jest jednym z wielu czynników determinujących koszt ubezpieczenia, a na pewno nie najistotniejszym. Większe znacznie mają właściwości spółki np. branża, wyniki finansowe, historia. Na dodatek nie wszystkie parametry polisy dla menadżerów podlegają negocjacjom. Zdarza się, że za director & officer insurance u jednego ubezpieczyciela z bardzo rozbudowanym pokryciem można zapłacić znacznie mniej niż za pakiet pozostawiający wiele do życzenia w innym towarzystwie. Przy czym, jak zwykle w świecie ubezpieczeń nie ma ubezpieczyciela, którego oferta byłaby najlepsza dla każdego podmiotu.

Jak zoptymalizować koszt ubezpieczenia zarządu ?

Warto skorzystać z doradztwa profesjonalnego pełnomocnika jakim jest broker ubezpieczeniowy. Kancelaria brokerska reprezentuje interesy swoich klientów wobec wszystkich ubezpieczycieli na ogół nie pobierając z tego tytułu honorarium. Część przodujących w zakresie ubezpieczeń D&O oferentów to podmioty wyspecjalizowane w wąskich dziedzinach, więc większość pośredników nie współpracuje z nimi, a nawet nie wie o ich istnieniu.
Istotne jest by suma ubezpieczenia (gwarancyjna) odpowiadała potrzebom. Niekiedy opłacalnym rozwiązaniem jest obniżenie sumy ubezpieczenia z dodaniem klauzuli stanowiącej, że suma ubezpieczenia będzie limitem na każde roszczenie osobno, a nie na wszystkie roszczenia łącznie. W tzw. oc zarządu praktykowana jest także klauzula przywrócenia sumy ubezpieczenia. Zgodnie z OWU niektórych towarzystw ubezpieczeń, owo przywrócenie znajduje zastosowanie wyłącznie do szkód wynikających z papierów wartościowych. Można spotkać się także z klauzulami zapewniającymi odnowienie limitu odpowiedzialności w razie odzyskania przez ubezpieczyciela wypłaconych kwot na przykład w drodze regresu.
Jeśli suma ubezpieczenia przekracza 100 MLN PLN spore oszczędności może przynieść rozbicie jej na kilka polis u różnych ubezpieczycieli. Oczywiście taki manewr przyniesie pożądany skutek jeśli przeprowadzi się go umiejętnie. Umowy ubezpieczenia powinny tworzyć system warstwowy (Excess Layer Insurance). Polisa nadwyżkowa ma zapewniać pokrycie roszczeń w zakresie przekraczającym limity z ubezpieczenia podstawowego, a nie dublując się z nim jednocześnie. Innymi słowy działanie ubezpieczenia dodatkowego ma się zaczynać tam, gdzie się kończy zakres podstawowego.

Formą optymalizacji ceny ubezpieczenia D&O jest także ubezpieczenie podmiotów pozostających w stosunkach zależności bądź innego powiązania w ramach jednej polisy. Z tym, że zastosowanie takiej konstrukcji nie zawsze jest możliwe. Przeszkodą bywa status instytucji finansowej czy usytuowanie siedziby w w USA któregoś z podmiotów. Ubezpieczenie holdingowe ze wspólną suma gwarancyjną na ogół dobrze się sprawdzało. Jednakże doświadczenia związane z globalnym kryzysem gospodarczym wynikającym z epidemii koronawirusa pokazują, że limity w takich polisach niejednokrotnie okazywały się niewystarczające. Najbliższe lata powinny przynieść wzrost kosztu ubezpieczenia OC zarządu organizacji posiadających podmioty zależne, ze względu na wprowadzenie do KSH instytucji wiążących poleceń dla podmiotów zależnych.

Nie powinno także umknąć, że cena oc dla zarządu przeważnie będzie znacznie atrakcyjniejsza w polisie standardowej, grupowej obejmującej wszystkich obecnych, byłych i przyszłych menadżerów niż przy imiennym ubezpieczeniu danego członka zarządu. Ta zdawać by się mogło paradoksalna różnica w koszcie polisy OC zarządu wynika ze znacznie bardziej ograniczonej podaży ubezpieczeń indywidualnych oraz tego, że w wersji indywidulnej pokrycie rozciąga się na wszystkie spółki, którymi zarządza dana osoba.

Cena ubezpieczenia OC członków zarządu może zostać istotnie obniżona kosztem skrócenia lub całkowitej rezygnacji z okresu dodatkowego zgłaszania roszczeń. Extended Reporting Period trwa przeważnie 3 lata od końca okresu polisy dla kadry kierowniczej. Roszczenia zgłoszone w tym czasie są objęte ochroną, o ile sama zarzucana nieprawidłowość (przyczyna szkody) miała miejsce przed końcem ubezpieczenia OC dla zarządu. Przy czym podkreślić trzeba, że przedłużony okres notyfikacji znajduje zastosowanie tylko jeśli nie zostanie zaaranżowana kolejna polisa od odpowiedzialności cywilnej władz spółki z.o.o czy S.A.

Deprecjacja polskiej waluty w 2022 jak i postępujące procesy globalizacji sprawiają, że coraz częściej formułowane są oczekiwania, aby suma ubezpieczenia członków zarządu wyrażona była w EUR czy USD. Powszechniejsze staje się także pytanie o cenę takiego rozwiązania. Niestety spora cześć ubezpieczycieli przy polisie OC zarządu odrzuca wskazywanie głównego limitu odpowiedzialności w dolarach czy euro, natomiast pozostali oferenci polis dla członków zarządu na ogół nie podwyższają składki z tego tytułu więcej niż kilka procent.

Koszt braku polisy kierownictwa a cena oc dla zarządu

Chyba każdy się zgodzi, że cena ubezpieczenia oc członków zarządu w odniesieniu do sumy ubezpieczenia i szerokiego zakresu pokrycia jest niewielka. Koszt polisy D&O można nazwać nawet bardzo małym, jeśli zestawi się go z finansowymi konsekwencjami braku takiego zabezpieczenia. Szkody objęte ubezpieczeniem odpowiedzialności zarządu nierzadko przybierają gigantyczne rozmiary. Przykładem są roszczenia wierzycieli związane z niewypłacalnością spółki. Znacznie istotniejszy od ceny polisy OC władz jest zakres ochrony udzielanej zarządowi i innym członkom kierownictwa spółki.

Ubezpieczenie odpowiedzialności zarządu – koszty uzyskania przychodu spółki

Niestety od wielu lat w praktyce organów administracji podatkowej (Interpretacja indywidualna MF wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 25.02.2011 ITPB3/423-648/10/MK, interpretacje indywidualne wydane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w dniu 07.03.2018 nr 0111-KDIB1-2.4010.29.2018.1.AW, 31.08.20180111-KDIB2-3.4010.160.2018.3.PB, w stanie faktycznym dotyczącym ubezpieczenia karnoskarbowego Interpretacja Indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 22.09.2023 0114-KDIP2-2.4010.377.2023.3.KW) i orzecznictwie sądów administracyjnych (Wyroki NSA z 14.12.2009 I SA/Gl 462/09,z16.01 2013 II FSK 1058/11, z 21.02.2013 II FSK 1322/11, z15.09.2013 II FSK 2924/11) dominuje niekorzystne dla podatników stanowisko, według którego składka finansowana przez ubezpieczającego (spółkę, spółdzielnie, stowarzyszenie etc.) nie stanowi dla niego kosztu uzyskania przychodu na potrzeby rozliczenia podatku CIT. Zdarzają się wprawdzie pomyślne dla spółek rozstrzygnięcia pozwalające zaliczyć wydatki na ubezpieczenie dla członków zarządu do KUP (Interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej 29.03.2018 0111- KDIB2-2.4010.33.2018.1.MZ.), ale to rzadkość. Zdaniem organów skarbowych polisa D&O nie przyczynia się do powstania przychodu spółki ani do zachowania bądź zabezpieczenia jego źródeł, skoro ubezpieczenie chroni kierownictwo a nie osobę prawną.

Czy organy skarbowe mają rację w sprawie zaliczania do kosztów podatkowych składki na grupowe ubezpieczenie dla zarządu ?

Taka argumentacja nie uwzględnia faktu, że ubezpieczona jest na ogół także spółka, fundacja, stowarzyszenie, spółdzielnia czy inny podmiot. Ubezpieczenie członków zarządu, rady nadzorczej jest najistotniejszym komponentem tego produktu, ale w kilku wycinkach pokrycie obejmuje także spółkę. W doktrynie prawa podatkowego powtarzane jest stwierdzenie, że od kwestii formalnych istotniejszy jest ekonomiczny sens zjawiska. Osoba prawna jest beneficjentem ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej swoich managerów, gdyż istnienie polisy zwiększa szanse na wyegzekwowanie odszkodowania należnego spółce od członków jej organów. W kwestii zaliczenia składki na ubezpieczenie oc dla członków zarządu i rady nadzorczej do kosztów uzyskania przychodu, organy podatkowe zdają się nie dostrzegać faktu, że ubezpieczenie D&O redukuje obawy kierownictwa przed odpowiedzialnością za błędy w zarządzaniu, co może pozytywnie oddziaływać na wyniki spółki. Co więcej, polisa odpowiedzialności cywilnej władz może stanowić atut przy rekrutacji managerów.

Niezależnie ile płaci się za ubezpieczanie OC zarządu pojawią się pytania o dowody księgowe. Na ogół przyjmuje się, że sam dokument polisy dla kadry kierowniczej stanowi fakturę, jeśli tylko spełnia przesłanki określone w §3 pkt. 2 Rozporządzenia Ministra Finansów z 29.10.2021 w sprawie wystawiania faktur.

Osobne zagadnienie stanowi rozstrzygnięcie czy ubezpieczenie członków władz spółki generuje dla nich przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeśli składkę finansuje z własnych środków spółka. Jak zwykle, zdania doradców są podzielone i wiele zależy od okoliczności danej sprawy. Jednakże, coraz szerszą aprobatę zyskuje stanowisko, według którego składka za polisę oc kadry kierowniczej nie stanowi przychodu w PIT z tytułu świadczeń nieodpłatnych dla zarządu czy rady nadzorczej i innych ubezpieczonych, o ile OC zarządu ma charakter bezimienny (strukturalny). Przy takiej konstrukcji, przeważnie przyjmuje się, że nie sposób wyliczyć wartości korzyści uzyskiwanej z tytułu ubezpieczenia przez poszczególne osoby z grona kierownictwa, choćby dlatego, że ilość ubezpieczonych może się zmienić w trakcie okresu ochrony (Wyroki NSA z 09.12.2020 II FSK 2186/18 oraz 12.03.2014 II FSK 2984/14, z 12.04.2013 II FSK 1696/11, Wyrok WSA we Wrocławiu z 26.09.2018 I SA/Wr 525/18, w kontekście oc prezesa zarządu spółki komunalnej Interpretacja Indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 15.02.2022 0111-KDIB2-3.4011.303.2017.13.M, odmiennie jednak Wyrok NSA z 08.11.2012 II FSK 527/11). Dodatkowo Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 04.11.2010 III SA/Wa 648/10, zauważył że w tzw. ubezpieczeniu zarządu ochrona ubezpieczeniowa nie służy celom osobistym managerów, a ma za zadanie ułatwić wykonywanie czynności zawodowych przez ubezpieczonych.

Ubezpieczenie zarządu wspólnoty mieszkaniowej.

Ogromne różnice w zakresie ochrony sprawiają, że cena za polisę D&O jest zupełnie nieporównywalna do ubezpieczenia członków zarządu wspólnoty mieszkaniowej. Pokrycie zapewniane przez ten ostatni produkt dotyczy wyłącznie odpowiedzialności cywilnej i nie obejmuje managerów innych niż wskazani w nazwie klauzuli. Przeważnie ubezpieczone są tylko osoby, które w okresie ubezpieczenia były członkami zarządu. Należy też mieć świadomość licznych różnic w zakresie przedmiotowym ochrony. Na przykład w OWU ubezpieczenia członków zarządy wspólnoty mieszkaniowej nierzadko można odnaleźć wyłączenie odpowiedzialności za szkody wynikające z przekroczenia uprawnień czy dotyczące zawierania umów przez organizacje, które nie występują w D&O spółek, spółdzielni itp. Odmienne są też limity wypłaty świadczeń. W OC zarządu wspólnoty suma gwarancyjna wynosi co najwyżej kilkaset tysięcy złotych. Standard rynkowy to 100 000 PLN. Natomiast polisy dedykowane kadrze kierowniczej spółek z.o.o i S.A, spółdzielni, stowarzyszeń czy fundacji z reguły wystawiane są na kwoty nie mniejsze niż kilka milionów. Raczej nie spotyka się też w nich procentowych udziałów własnych w szkodzie występujących powszechnie w ubezpieczeniach odpowiedzialności cywilnej członków zarządu wspólnoty mieszkaniowej. Koszt ochrony ubezpieczeniowej dla członków zarządu wspólnoty mieszkaniowej zwykle nie przekracza 1 000 PLN rocznie. W poszczególnych przypadkach wysokość składki zależy między innymi od właściwości samej wspólnoty.

Zainteresowanych poszerzeniem wiedzy o ubezpieczeniu OC zarządzających (D&O) zapraszamy do lektury artykułów :

Grzywny i kary administracyjne a ubezpieczenie kadry zarządzającej

16 mitów o ubezpieczeniu D&O

Co to jest grupowe ubezpieczenie członków zarządu ?

OC firmy a ubezpieczenie odpowiedzialności kierownictwa

Odpowiedzialność karna managerów w kontekście ubezpieczenia OC władz spółki.

Oferta ubezpieczenia OC zarządu – wycena

Skorzystaj z wiedzy i doświadczenia brokera będącego równocześnie prawnikiem. W zakresie OC kierownictwa obsługujemy spółki z.o.o akcyjne, spółdzielnie, fundacje, stowarzyszenia i inne podmioty w pełnej gamie rozwiązań ubezpieczeniowych. Oferta wieloaspektowego doradztwa nie ogranicza się do polis dla zarządu.

Napisz na

ubezpieczeniezarzadu@andiw.pl

cenaubezpieczeniemanagerow@andiw.pl

albo zadzwoń 696 487 675

oc zarządu cena