MENU
ANDIW UBEZPIECZENIA
ANDIW UBEZPIECZENIA
ANDIW

Wypłata nie od ubezpieczyciela tylko od pracodawcy czyli ubezpieczenie pracowników zaskakuje

Ubezpieczenie pracowników – nadal nie wszystko wiemy

Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z 18.04.2018 II PK 46/17 sformułował kilka wartych uwagi spostrzeżeń o obowiązkach pracodawcy i zakładu ubezpieczeń wynikających z rozwiązania grupowego ubezpieczenia na życie pracowników wskutek nieopłacenia składki przez pracodawcę za grupowe ubezpieczenie dla pracowników.

Towarzystwo Ubezpieczeń mówi : nie

Wdowa po pracowniku wystąpiła o wypłatę świadczenia z tytułu ubezpieczenia na życie w kwocie 50 000 PLN po swoim mężu. Ubezpieczyciel odmówił uczynienia zadość jej żądaniom powołując się na rozwiązanie umowy ze względu na zaległości pracodawcy w opłacaniu składek. Nie ma w tym nic dziwnego. Zatrudniający, a nie pracownik jest bowiem stroną umowy z ubezpieczycielem i dokonywanie płatności należy do jego obowiązków. Z opisu stanu faktycznego wynikało, że kontrybucja była finansowana ze środków pracodawcy. Jednakże nawet gdyby składki odciągane były z wynagrodzenia pracownika nie wpłynęłoby to na odpowiedzialność ubezpieczyciela. Zatrudniający nie poinformował pracowników o rozwiązaniu umowy.

Nie płaciłeś składek na ubezpieczenie grupowe to zapłacisz świadczenie

Sąd Najwyższy stwierdził, że szkodę jaką poniosła żona zmarłego z tytułu braku świadczenia ubezpieczeniowego powinien naprawić pracodawca, gdyż to przez jego zaniechanie pracownik pozbawiony został ochrony ubezpieczeniowej.  W opinii składu orzekającego dobrowolnym ubezpieczeniem na życie ze składką finansowaną przez pracodawcę stanowi klauzulę dodatkową do umowy o pracę.

Zakres odpowiedzialności zatrudniającego obejmuje wszystko, co by należało wdowie od Towarzystwa Ubezpieczeń gdyby umowa trwała. Zatem wysokość roszczenia uposażonych/ubezpieczonych nie jest limitowana sumą niezapłaconych składek. W uzasadnieniu nie odniesiono się do okoliczności, że zaprzestanie opłacania składek było wynikiem problemów finansowych pracodawcy, a po wypowiedzeniu zawarł on kolejną umowę ubezpieczenia zatrudnionych, do której zmarły nie mógł przystąpić przebywając na zwolnieniu lekarskim.

(Prawie) wszyscy tak robią, ale nie wiadomo, czy jest to dopuszczalne

Sposób zakończenia odpowiedzialności ubezpieczyciela, będący zresztą powszechną praktyką na rynku, Sąd Najwyższy określił mianem kontrowersyjnego, ale nie roztrząsał tej kwestii, gdyż nie była ona przedmiotem postępowania. Niewykluczone więc, że gdyby pozwany został ubezpieczyciel, rozstrzygnięcie nie byłoby dla niego korzystne.

Poinformuj także ubezpieczonych

Warta odnotowania jest także teza, że do obowiązków ubezpieczyciela powinno należeć informowanie o zaległościach grożących ustaniem ochrony nie tylko ubezpieczającego (pracodawcy), ale także ubezpieczonych czyli pracowników i ich bliskich. SN podstawę dla tego obowiązku dostrzega w ogólnych regułach wykonywania zobowiązań umownych, według których zachowanie stron oprócz treści kontraktu ma odpowiadać także jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego lub ustalonym zwyczajom.

Grupowe ubezpieczenie pracownicze – czyli sporo powinności

Oczywiście lista obowiązków pracodawcy związanych z ubezpieczeniem pracowników jest dłuższa. W szczególności należy pamiętać, że pracodawca jest ubezpieczającym czyli w uproszczeniu stroną umowy z zakładem ubezpieczeń i podmiotem zobowiązanym do uiszczania składki. Z tym, że w praktyce najczęściej koszt ochrony ubezpieczeniowej potrącany jest z wynagrodzeń zatrudnionych. Pracodawca administruje też programem, czyli np. informuje ubezpieczyciela o przystąpieniu lub wystąpieniu z ubezpieczenia określonych osób. W dzisiejszych czasach obowiązek ten z reguły realizowany jest za pośrednictwem portalu online. Często zadawane jest pytanie Czy możliwe jest zawarcie ubezpieczenia grupowego bez udziału pracodawcy? Zasadniczo należy odpowiedzieć twierdząco. Część ubezpieczycieli godzi się by ubezpieczającym był inny podmiot niż pracodawca.

Ubezpieczenie pracowników to nie tylko obowiązki

Z perspektywy pracodawcy ubezpieczenie pracowników nierzadko traktowane jest wyłącznie jako koszt, a administrowanie nim jako zbędna formalność. W rzeczywistości finansowanie, a nawet samo posiadanie polisy dla pracowników może przynieść wiele korzyści podmiotowi zatrudniającemu. Mało kto zdaje sobie sprawę, że świadczenie wypłacone z ubezpieczenia na życie pracowników finansowanego przez pracodawcę redukuje wysokość odprawy pośmiertnej należnej rodzinie pracownika od podmiotu zatrudniającego. Przed olbrzymimi kosztami może uchronić także ubezpieczenie pracowników w zagranicznych podróżach służbowych od kosztów leczenia (nazywane nie do końca poprawnie ubezpieczeniem pracowników delegowanych). Odpowiednia konfiguracja takiej umowy zapewnia także zwrot kosztów podróży osoby zastępującej pracownika, którego stan zdrowia uległ pogorszeniu oraz pokrycie wydatków na dosłanie niezbędnego sprzętu. Od lat na popularności zyskują grupowe ubezpieczenia zdrowotne. W największym uproszczeniu ich istota sprowadza się do zapewnienia ubezpieczonym możliwie szybkiego dostępu do prywatnego leczenia. Występują one zarówno jako samodzielne umowy jak i w wersji okrojonej jako dodatek do klasycznego ubezpieczenia pracowników na życie. Ubezpieczenie zdrowotne to niezwykle prosty sposób by ograniczyć absencję pracowniczą. Okres oczekiwania na wizytę lekarską, badania czy leczenie oznacza bowiem często nieobecność w pracy. Posiadanie polisy medycznej sprzyja także regularności badań, co zwiększa szanse na wykrycie wielu schorzeń, jeszcze na wczesnej fazie i skuteczne leczenie. Ponadto w ramach ubezpieczenia zdrowotnego mogą być realizowane badania wymagane na podstawie ustawy o służbie medycyny pracy. Z reguły realizacja badań pracowniczych : wstępnych, okresowych jak o kontrolnych za pośrednictwem ubezpieczyciela pozwala wygenerować znaczące oszczędności. Dodatkową korzyść stanowi wsparcie działu kadr w zarządzaniu kierowaniem na badania.

Ubezpieczenie grupowe pracowników jako benefit

Tzw. pakiety medyczne jak i inne ubezpieczenia pracowników mogą być traktowane także jako atrakcyjny benefit pracowniczy. Korzystając z efektu rozproszenia ryzyka oraz korzyści skali, pracodawca może ubezpieczyć pracownika w ramach ubezpieczenia grupowego znacznie taniej niż gdyby pracownik został objęty ochroną w ramach polisy indywidualnej. Dotyczy to szczególnie programów dla przedsiębiorstw zatrudniających setki osób. Oczywiście ubezpieczenia grupowe obciążone są wieloma mankamentami, których pozbawione są polisy indywidualne, ale nie ulga wątpliwości, że składki w ubezpieczeniach pracowniczych są na ogół niższe. Ponadto ubezpieczenia pracownicze cechują się uproszczoną oceną ryzyka, co sprawia, że w ramach takiego produktu możliwe się staje ubezpieczenie osób, które ze względu na stan zdrowia lub wiek są nieubezpieczalne w formie indywidualnej. Dlatego jako benefit pozapłacowy może być postrzegana sama możliwość uczestnictwa w programie. Niemniej jednak oddziaływanie motywacyjne na pracowników jest największe, gdy składkę, choćby w części pokrywa zatrudniający. Wtedy można wynegocjować korzystniejszą ofertę, ponieważ w programach finansowanych lub współfinansowanych przez zakład pracy udział ubezpieczonych w ogólnej liczbie zatrudnionych jest wyższy. Ubezpieczania zdrowotne , a czasami także polisy na życie oferowane bywają w ramach tzw. systemów kafeteryjnych. Istotą tego rozwiązania jest to, że pracownik wybiera benefity do określonej kwoty ze zdefiniowanego koszyka. Niestety, wtedy cena ochrony jest dużo wyższa, ze względu na obniżony poziom partycypacji w programie.

Warto także wspomnieć o ubezpieczeniu odpowiedzialności materialnej pracowników. Analogicznie jak pracodawca powinien posiadać ubezpieczenie OC z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej oraz posiadania mienia, tak pracownik powinien być chroniony ubezpieczeniem odpowiedzialności pracowniczej. Bez tego produktu zatrudniony musiałby pokrywać wyrządzone szkody z własnej kieszeni, na co nie zawsze go stać.

Ochrona sponsorowana przez pracodawcę a podatki

Wśród organów podatkowych oraz prawników dominuje pogląd, że składka finansowana przez zatrudniającego na ubezpieczenie na życie pracowników może stanowić koszt uzyskania przychodu w rozumieniu ustawy o PIT i CIT. Koniecznie jest do tego łączne spełnienie kilku przesłanek. Po pierwsze ciężar ekonomiczny kontrybucji do zakładu ubezpieczeń musi ponosić pracodawca. Sam fakt, że składka będzie przelewana z jego rachunku bankowego, nie jest przesądzający. Oczywiście, odpłatność za ochronę nie będzie stanowić kosztu uzyskania przychodu podmiotu zatrudniającego, jeśli kwota składki potrącana będzie z wynagrodzenia pracowników. Przepisy wykluczają zaliczenie składki do kosztów podatkowych, jeśli uposażonym (czyli osobą która ma otrzymać świadczenie w razie śmierci ubezpieczonego) jest pracodawca. Istotne jest także, aby umowa ubezpieczeniowa, w okresie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ją zawarto lub odnowiono, nie dopuszczała: wypłaty kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy, zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy, wypłaty z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie.

Składka na ubezpieczenie grupowe pracowników opłacana przez zatrudniającego zasadniczo stanowi przychód dla pracownika. Można się spotkać z różnymi stanowiskami odnośnie wpływu finansowania ubezpieczenia pracowniczego przez pracodawcę na składki ZUS. Niektórzy gotowi są twierdzić, że przy polisie, za którą płaci pracodawca tzw. ozusowanie jest nieodzowne. Nierzadko wyrażane bywa zapatrywanie zgodnie, z którym od kwoty składki na ubezpieczenie grupowe pracowników nie trzeba odprowadzać składek do ZUS, jeśli w koszcie ochrony będą partycypować pracownicy, a fakt finansowanych przez pracodawcę został uwzględniony w regulaminie wynagradzania. Jak zwykle każdą sprawę należy rozpatrywać indywidualnie, najlepiej z pomocą podmiotów uprawnionych do świadczenia doradztwa podatkowego.

PZU, Warta, Uniqa a może Unum – która oferta jest najlepsza ?

Wieloletnie doświadczenia pokazują, że propozycja niemal każdego z towarzystw ubezpieczeń może górować nad konkurentami. W oderwaniu od konkretnego przypadku nie można żadnemu towarzystwu przyznać palmy pierwszeństwa. Wszystko zależy od właściwości danej grupy (struktura demograficzna, profil działalności) oraz przyjętych kryteriów porównywania. Niektórzy oferenci wyróżniają się pakietami szpitalnymi, a inni pozwalają na uczestnictwo w programie znacznie starszym osobom itd. W każdym razie należy unikać nagminnie popełnionego błędu jaki stanowi kierowanie się przy wyborze ubezpieczyciela wyłącznie poziomem składki. Oferty grupowych ubezpieczeń na życie poszczególnych zakładów wydają się być bardzo podobne, ale to w rzeczywistości różni je wiele istotnych szczegółów. Np. chyba nikomu nie jest obojętne czy ubezpieczenie od poważnych zachorowań obejmuje sześć jednostek chorobowych czy dwieście. Dlatego przy wyborze ubezpieczenia grupowego pracowników warto skorzystać z pomocy wyspecjalizowanego brokera, który nie tylko przeszuka cały rynek, ale także udzieli rekomendacji po wnikliwej analizie wszystkich ofert. Co więcej na ogół kancelaria brokerska nie pobiera honorarium i innych opłat od klienta. Typowy broker żyje z kurtażu czyli rodzaju prowizji

Czy ubezpieczenie grupowe jest obowiązkowe ?

Nie istnieje prawny wymóg posiadania ubezpieczenia grupowego na życie ani przez pracodawcę ani przez pracownika. W dosyć specyficznych przypadkach obligatoryjne jest zapewnienie ochrony ubezpieczeniowej podwładnym ( np. OC komorników sądowych). Nie można nikogo uszczęśliwić na siłę uczestnictwem w ubezpieczeniu na życie bez względu na to, czy ma ono formę indywidualną czy grupową. Przepisy Kodeksu Cywilnego uzależniają odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń z polisy na życie od zgody ubezpieczonego na objęcie go pokryciem ubezpieczeniowym. Również ustanowienie uposażonego jest niedopuszczalne bez aprobaty osoby, której życie jest przedmiotem ochrony. Obowiązek zawarcia ubezpieczenia na życie może wynikać z innych kontraktów np. umowy kredytu, ale w takich przypadkach raczej nie będzie wymagane ubezpieczenie pracownicze.

Od czego zależy składka na ubezpieczenie pracowników ? 

Znaczenie ma wiele czynników. W zależności od przypadkach wpływ na cenę ubezpieczenia grupowego ma kilka do kilkunastu parametrów. Do najistotniejszych należą :

  1. wysokość sum ubezpieczenia i liczba ryzyk (Nikogo chyba nie zdziwi, że czym wyższy jest limit świadczeń tym trzeba zapłacić więcej)
  2. wiek ubezpieczonych (Zasadniczo w ryzykach dotyczących śmierci, poważnych zachorowań, hospitalizacji składka wzrasta wraz z wiekiem ubezpieczonych, odwrotna sytuacja dotyczy ubezpieczenia od urodzenia dziecka. Do oceny ryzyka niekiedy wystarczy średnia wieku, ale często ubezpieczyciele wymagają również podania dat urodzin przez wszystkich pracowników )
  3. profil działalności firmy czyli pracodawcy (Zwykle ubezpieczyciele posługują się Polską Klasyfikacją Działalności czyli PKD, ale nie wszyscy)
  4. rodzaj wykonywanej pracy (Niektórzy ubezpieczyciele oczekują określenia czy dany pracownik wykonuje pracę fizyczną czy umysłową, inni dzielą ubezpieczonych na kilka klas ryzyka, dlatego konieczne jest precyzyjne określenie stanowiska)
  5. proporcja ilości kobiet do mężczyzn (Większy udział przedstawicielek płci pięknej obniża składkę za ubezpieczenie na życie, ale sprawia jednocześnie, że droższą są ryzyka związane z pobytem w szpitalu, operacjami medycznymi, poważnymi zachorowaniami)
  6. partycypacja (Nie zawsze do ubezpieczenia grupowego przystępują wszyscy zatrudnieni. Czym większy udział ubezpieczonych w ogólnej liczbie pracowników tym wycena jest korzystniejsza)
  7. treść OWU(Pakiet zawierający świadczenia na identycznym poziomie dla tej samej grupy może być przez jednego oferenta wyceniony na 60 PLN, a przez innego na 80 PLN. Takie różnice wynikają w istotnych odmienności określeniu zakresu. Na przykład niektórzy ubezpieczyciele uzależniają wypłatę z tytułu hospitalizacji spowodowanej chorobą od tego czy pobyt trwał 1 dzień, a inni odpowiadać będą tylko za pobyty dłuższe niż 3 dni).
  8. szkodowość (Stawka za polisę uzależniona może być od kwoty świadczeń wypłaconych w poprzednim okresie ubezpieczenia. Z reguły podanie takich danych konieczne jest tylko przy ofertach dla firm zatrudniających powyżej 200 osób).

 

Zapytaj brokera o ofertę ubezpieczenia pracowników na życie lub jakiejkolwiek innej polisy.

broker@andiw.pl
696 487 675

Przeczytaj również :

ubezpieczenie pracowników